Holokost Nedir?

Holokost, Nazi rejimi ve müttefikleri tarafından 11 milyon insanın sistematik bir biçimde işkence görmesi ve öldürülmesiydi. Sadece Yahudiler değil, çingeneler, engelliler,eşcinseller ve Nazi partisinin siyasi muhalifleri de katledilenler arasındaydı.

Holokost’un Sebepleri

1.Birinci dünya savaşı yenilgisi ve 1929 Ekonomik Krizi: Holokostun kökleri Avrupa’daki antisemitizm hareketlerine kadar uzanıyor. Ancak Almanya’da 20.yüzyılda antisemitizmin yükselişinden önce, Almanya’nın birinci dünya savaşından sonra kötü bir durumda olduğunu düşünmemiz gerekiyor. Öncelikle Birinci Dünya Savaşındaki yenilgi, daha sonra 1929 Büyük Buhranı Alman ekonomisini kötü etkiledi. Almanya savaş tazminatı ödemek zorundaydı ve Versay Antlaşması Alman askeri endüstrisini kısıtlayarak kötü etkilemişti. 1930’lu yıllarda Almanların neredeyse dörtte biri işsizdi.

2.Hitler’in yükselişi ve Nazi propagandası: Hitler ve Nazi partisinin yükselişi esas olarak bu ekonomik sorunlarla ilgiliydi. Naziler propagandalarını Hitler’i Almanya’yı eski ihtişamına geri döndürebilecek güçlü bir lider olarak şekillendirdiler.Nazi propagandası, anti-komünizm, anti-semitizm ve ırkçı sayılabilecek milliyetçiliği içeriyordu. Hitler, Birinci Dünya Savaşındaki yenilgiden ve 1929 Büyük Buhranın yarattığı ekonomik sorunlardan Yahudilerin sorumlu olduğunu savundu. Birçok Alman Hitler’i destekleyerek yahudilerle ticaret yapmayı bıraktı, yahudiler toplumdan dışlanmaya başladı. Almanya’da bazı siviller Yahudi komşularını, iş arkadaşlarını ihbar etti ve Yahudi karşıtı yasaların uygulanmasına yardım etti.

Deutsche kauft nicht bei Juden!( Almanlar Yahudilerden satın almaz!)

Ayrıca İkinci Dünya Savaşı, Nazi’nin antisemitist politikalarını radikalleştirdi. Polonya’nın 1939’daki işgalinin ardından, ilk büyük radikalleştirilmiş önlem olan Gettolar kuruldu. Naziler Yahudi nüfusunu kontrol altında tutmak için onları nüfusun geri kalanından ayırdı ve gettolara hapsetti. Sonuç olarak, üç milyon Yahudi gettolarda hapsedildi.

3.Öjeni ve Üstün Irk Düşüncesi: Birinci dünya savaşından sonra öjeni ve milliyetçiliğin yükselişi, üstün ırk olarak bilinen “saf aryan ırkı” fikrini ortaya çıkardı. Bu fikre göre, Aryan ırkı üstün ırktı. Öjeni ise engellileri, eşcinselleri veya Yahudileri ortadan kaldırmaya çalışarak Almanlar arasında ayrımcılığa neden oldu. Saf bir Aryan ırkı yaratmak için kusurlu sayılan bu gruplar yok edilmeliydi. Nazi propagandası özellikle Yahudilerin Aryan ırkı için en büyük engeli teşkil ettiğini söyleyerek öjeniyi kullandı.

Nürnberg Yasaları

Bu yasalar Hitler ve Nazi partisi tarafından yapılmış ve 1945'te onaylanmıştır. Bu yasalara göre Yahudiler ile Alman ırkı arasındaki evlilikler yasaktır. Bu ilişkiler, “ırkı kirletme” (Rassenschande) olarak adlandırılmıştır. Burda yine “öjeni” fikrinin örneğini görmekteyiz. Ayrıca yahudiler vatandaşlık haklarından mahrum bırakılarak ikinci sınıf insan muamelesi gördüler.

Alman Kanını ve Alman Onurunu Koruma Yasası

Madde 1 :Yahudiler ile Alman veya akraba kanından olan vatandaşlar arasında evlilik yasaktır. Yine de yapılan evlilikler, bu yasayı aşmak için yurtdışında yapılmış olsalar bile geçersizdir.

Madde 2 :Yahudiler ile Alman veya akraba kanından olan vatandaşlar arasındaki evlilik dışı ilişkiler yasaktır.

Madde 3 :Yahudiler, evlerinde 45 yaşını doldurmamış Alman veya Alman kanı taşıyan kadınları çalıştıramazlar.

Madde 4 :Yahudilerin Reich veya ulusal bayrağı taşıması veya Reich renklerini sergilemesi yasaktır. Öte yandan, Yahudi renklerini sergilemelerine izin verilir.

Madde 5 : 1. maddedeki yasağı ihlal eden herkes ağır iş [Zuchthaus] ile hapis cezasına çarptırılacaktır.

2. madde kapsamındaki yasağı ihlal eden bir erkek, hapis [Gefängnis] veya ağır çalışma ile hapis cezasına çarptırılacaktır.

3 veya 4 üncü madde hükümlerine aykırı hareket edenler, bir yıla kadar ağır çalışma ve para cezası ile veya bu cezalardan biri veya diğeriyle cezalandırılır.

Reich Vatandaşlık Yasası

Madde 1 :Devletin bir tebaası(vatandaşı), Alman Reich’ın korumasından yararlanan ve sonuç olarak ona karşı belirli yükümlülükleri olan bir kişidir.

Devletin tebaası statüsü, Reich ve Reich Vatandaşlık Yasası hükümlerine göre kazanılır.

Madde 2 :Bir Reich vatandaşı, Alman ya da Alman kanından olan ve Alman halkına ve Reich’a sadakatle hizmet etmeye istekli ve uygun olduğunu davranışıyla kanıtlayan bir devlet tebasıdır.

Nürnberg yasalarının önemi: Almanlar çoğunlukla bu yasaları kabul edip Nazi propagandasının anlatmak istedikleri şekilde Yahudileri farklı bir ırk olarak ayrıştırdılar.

Nihai Çözüm (Endlösung)

Son aşama “Nihai Çözüm” olarak bilinir. Bu, kamplardaki insanların toplu katliamıydı. Toplama kampları iki kategoriye ayrıldı: İş ve Ölüm kampları. Sağlıklı erkekler insanlık dışı koşullarda çalışma kamplarında çalışmaya zorlanırken, sağlık sorunları veya engelleri olanlar ölüm kamplarında doğrudan öldürüldü.

Başlangıçta sadece erkekler öldürüldü, ancak bir noktada cinsiyet ve yaştan bağımsız olarak bu 6 toplama kampında birçok insan öldürüldü.

KAMP ÖLDÜRÜLEN KİŞİ SAYISI

1) Auschwitz-Birkenau 1,100,000

2) Treblinka 700,000

3) Belzic 434,500

4) Sobibor 167,000

5) Chelmno 152,000

6)Majdanek 78,000

HOLOKOST’UN SONUÇLARI

1.İnsanlık dışı kabul edilse de toplama kamplarındakiler üzerinde birçok bilimsel deney yapılmıştır. Örneğin Alman eczane firmaları yeni ilaçlarını insanlar üzerinde denediler. Sıtma, tüberküloz gibi bulaşıcı hastalıkların önlenmesi ve tedavisi için deneyler yapıldı.

2.Avrupa’daki Yahudi nüfusun çoğunluğu, İsviçre, İspanya, ABD ve İngiltere gibi birçok ülkeye göç etti. 60.000'den fazla Alman Yahudisi, 1930'larda Filistin’e göç etti. İngiltere ve ABD, Yahudilere kurban olarak sempati duymaları nedeniyle Filistin’deki Yahudilerin Araplara karşı silahlanmasına yardımcı olmuş ve dolaylı olarak İsrail’in kurulmasına neden olmuştur.

3. Einstein ve Sigmund Freud gibi birçok bilim adamı Avrupa’dan göç ederek çalışmalarını farklı ülkelerde yürüttü. Einstein, Leo Szilard ile birlikte Nazi Almanyası’nın atom bombası tehlikesine karşı Başkan Roosevelt’e bir uyarı mektubu göndererek hükümeti uyardı.

4.Yidce gibi yerel Yahudi dilleri yok olma tehlikesiyle karşı karşıyaydı. Soykırımdan önce on yedi milyon Yidiş konuşmacı vardı, Holokost sırasında altı milyon Yidiş konuşmacı öldürüldü.

5.Polonyalı bir Yahudi olan Rafael Lemkin’in yardımıyla “soykırım” terimi icat edildi ve daha sonra soykırım Birleşmiş Milletler tarafından insanlık suçu olarak sınıflandırıldı.

Bu yazımda sizlere tarihteki en büyük insanlık dramlarından olan Holokost hakkında bilgi vermek istedim. Daha detaylı bilgi için aşağıdaki kaynaklara bakabilirsiniz.

Adams, M., Blumenfeld, W. J., Castaneda, R., Hackman, H. W., Peters, M. L., & Zuniga, X. (2000). Readings for diversity and social justice. Psychology Press.

Bauer, Y. (1996). The Impact of the Holocaust. SEGA Journals. https://doi.org/10.1177%2F0002716296548001002

Berenbaum, M. (n.d.). Holocaust. Encyclopedia Britannica. https://www.britannica.com/event/Holocaust/The-Einsatzgruppen-and-their-fellow-mobile-killers

Holocaust. (n.d.). Holocaust Encyclopedia | United States Holocaust Memorial Museum. https://encyclopedia.ushmm.org/content/tr/article/introduction-to-the-holocaust